Teknik Çizim ve CAD Nedir? Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Bu yazıda teknik çizim ve CAD nedir, teknik çizimde nelere dikkat etmek gerekir gibi konulara değineceğim.
Teknik Çizim nedir?
Konusu itibariyle bir şeyin nasıl yapıldığını veya yapılması gerektiğini, bir ürünün üretiminde uygulanması veya anlaşılması gereken çeşitli ölçütleri barındıran çizimlerdir. Söz konusu ürünün 2. veya 3. şahıslar tarafından anlaşılabilmesi ya da çizen kişinin, aynı ürünün teknik özelliklerini daha sonra tekrar kullanılabilir tutabilmesi için bu çizimler önem teşkil eder. Oldukça uzun bir kullanım geçmişine sahip olan teknik çizimlerin tarihçesine daha sonra detaylıca değineceğim. Mühendislikte ve mimaride oldukça sık kullanılan teknik çizimler çizim masası, T cetveli, gönye, açı ölçer gibi aletler kullanılarak oluşturulsa da günümüzde bilgisayar destekli tasarım(CAD) programları aracılığıyla daha yaygın olarak çizilmektedir.
Bilgisayar Destekli Tasarım(CAD) Nedir?
Yıllar içerisinde çizimlerin, zamandan ve maliyetten tasarruf ederek, nasıl daha kolay ve pratik olarak yapılabileceği sorusu üzerine tasarlanan bilgisayar destekli tasarım programları sayesinde teknik çizimler dijital olarak kullanılabilir hale gelmiştir. 2 boyuttan 3 boyuta, 3 boyuttan 2 boyuta çizim dönüştürmelerin, tasarım değişikliklerinin kolayca yapılabildiği CAD programları, hızlı performanslarının yanı sıra tasarımcıya farklı görünüş seçenekleri, parça ve montaj çizimleri ile çeşitli simülasyonları uygulama fırsatı sunar. Ayrıca çizimi yapılan tasarımın tutarlı olup olmadığını, bir montaj içerisinde düzgün çalışıp çalışmayacağını inceleme imkânı sağlar.
Mühendislikte Kullanılan Başlıca CAD programları nelerdir?
AutoCAD, yeni başlayanlar için kolay öğrenilebilir, orta seviye bir CAD programıdır. 2 boyutlu ve 3 boyutlu çizim imkânı sağlar. Büyük çaplı ve kompleks 3 boyutlu tasarımlar için daha iyi sonuçlar verebilen programlar tercih edilebilir. Ücretlendirme sistemi abonelik yöntemiyle çalışır.
SketchUp, basit bir arayüze sahip olan bir tasarım programıdır. Kişiselleştirilebilir araç çubuklarıyla tasarımcıya kolay kullanım imkânı sunar. Görsel kaplamalar ve kararlı renderlar elde etmenizi sağlar. Maliyet bakımından pahalı denilebilecek bir programdır.
SolidWorks, gelişmiş tasarım ve simülasyon kurma olanaklarına sahip bir tasarım programıdır. Oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Oluşabilecek hataları belirterek tasarımda iyileştirme yapabilmek için rehber özelliktedir. Maliyet bakımından pahalı denilebilir.
Catia, hâlihazırda kullanılan en pahalı tasarım programıdır. Oldukça kompleks tasarımlar yapma imkânı sağlar. Oldukça kararlı çözümlemeler sunar.
FreeCAD, ücretsiz ve açık kaynak kodlu bir tasarım programıdır. Sonlu elemanlar yöntemi ile mühendislikten mimariye çeşitli tasarım ve analizler için kullanılır. Python dili kullanılarak oluşturulan programa kullanıcıların katkı sağlaması da mümkündür. Arayüzü Catia ve SolidWorks ile benzerlik gösterir.
Creo Elements, üretilecek ürünlerin eksiksiz bir 3D dijital modelini oluşturmak için kullanılan bir tasarım programıdır. Modeller, sonlu eleman analizi, hızlı prototip oluşturma, takım tasarımı ve CNC imalatında da kullanılabilen 2D ve 3D katı model verilerinden oluşur. Karmaşık geometrilerin derinlemesine kontrol edilebilmesini sağlar.
Siemens NX, en gelişmiş tasarım programlarından birisi olan NX oldukça yüksek bir kullanım maliyetine sahiptir. Kullanım kolaylığı ve gelişmiş parametrik motoru ile güçlü bir tasarım elde edilmesini sağlar. İçerisinde sonlu elemanlar metodunu barındıran kendi analiz programlarına sahiptir.
Teknik Çizimde nelere dikkat etmek gerekir?
Teknik çizimlerin işlevlerini uygun olarak yerine getirebilmeleri için birtakım niteliklere sahip olması beklenir.
- Kullanılacak teknik çizim kağıt baskı standartlarına uygun olarak yerleştirilmeli.
- Ölçütlendirmelerde, aynı ölçü birden fazla kez verilmemeli.
- Bütün ölçülerde tolerans tanımlamaları mümkünse yer almalıdır.
- Ölçülendirmeler mümkün olduğunca çizimin içerisinde tutulmamalı.
- En uygun görünüş açıları veya standart olan(ön görünüş-üst görünüş-yan görünüş- çapraz tam görünüş) şeklinde tercih edilmelidir.
- Teknik notasyonların kullanımına dikkat edilmeli ve evrensel standartlar gözetilerek uygun ölçü birimleri tercih edilmelidir.
Teknik çizim ve CAD programlarına detaylı olarak daha sonra değineceğim.